ORTA GERİLİM METAL OKSİTLİ PARAFUDRLAR
İletim Sisteminde 36 kV ve daha aşağı seviyedeki O.G. tesislerinde gerilim yükselmelerini sınırlamak amacıyla kullanılacak olan atlama aralıksız, değişken metal oksit dirençli, porselen ya da silikon mahfazalı faz-toprak arası parafudrlardır.
Parafudrlar tek fazlı üniteler halinde, tüm yardımcı donanım ve malzemeleri ile birlikte tesis edilirler.
Standartlar
STANDARDLAR KONUSU
TS-EN ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi
IEC 60099-4 Surge arresters-Part 4: Metal-oxide surge arresters without gaps for a.c. systems
IEC 60099-5 Surge arresters-Part 5: Selection and application recommendations
IEC 60060-1 High voltage test techniques. Part 1: General definitions and test requirements
IEC 60060-2 High voltage test techniques. Part 2: Measuring systems
IEC 60270 High voltage test techniques - Partial discharge measurement
IEC 60815 Guide for the selection of insulators in respect of polluted conditions
TS 914 EN ISO 1461 Galvanizleme (Sıcak daldırma metoduyla)
Parafudrların imalatında kullanılan malzemelerin tüm kimyasal, fiziksel ve dielektrik karakteristikleri ilgili ASTM (American Society for Testing and Materials) veya DIN (Deutsches Institut for Normung) veya diğer Batı Avrupa ülkelerinin normlarının öngördüğü özelliklere uygun olarak imal edilmektedir.
Çalışma Koşulları
-Yükselti: 1000 m’nin altında
-Ortam sıcaklığı (*)
. En yüksek: +45°C
. En düşük: -40°C
. 24 saat ortalaması: +35°C’nin altında
- Rüzgar basıncı : 70 kg/m² (yuvarlak yüzeyde)
: 120 kg/m2 (düz yüzeyde)
-En yüksek güneş ışınımı: 1000 W/m2
-Buzlanma: Sınıf 10, 10 mm,
-Ortam hava kirliliği: Ağır
-Yer sarsıntısı
. Yatay ivme: 0.5 g (yer seviyesinde)
. Düşey ivme: 0.25 g
(*)Ortam sıcaklığı yukarıda belirtilen normal işletme şartlarının önemli ölçüde dışında olabildiği yerlerdeki tesisler için, belirtilmesi gereken en düşük, en yüksek sıcaklığın tercih edilen aralıkları;
-Çok soğuk iklimler için : -50°C ve +40°C
- Çok sıcak iklimler için : -5°C ve +50°
TEKNİK ÖZELLİKLER
Metal Oksitli Parafudr Tipleri
Parafudrlar bina dışı, değişken metal oksit dirençli tipte ve atlama aralıksız porselen ya da silikon mahfazalıdır.
Elektriksel Özellikler
Parafudrlar aşağıda belirtilen özelliklerdedir.
- Anma gerilimi:
Parafudr Anma Gerilimi, Ur (kV-rms)
En Yüksek Direkt Topraklı Direnç Üzerinden Topraklı
Sistem Gerilimi (kV-rms) Sistem Sistem
7,2 6 7
12 10 12
17,5 15 18
6 30 36
-Anma frekansı (**):50 Hz
-Anma boşalma akımı (8/20 µs) (kA-tepe): 2.5 - 5 - 10 (hat boşalma sınıfı 1)
(Alıcı tarafından belirlenecektir.)
-Basınç sınırlama akımı
(Porselen mahfazalı parafudr için)
?10 kA parafudrlar için : 20 kA-rms
?5 kA parafudrlar için : 16 kA-rms
-Sistem topraklaması:Direk topraklı / Direnç üzerinden topraklı
-Toprak arıza faktörü: 1.4
-Toprak arızalarının
temizlenme süresi:Azami 3 sn
-Anma sistem gerilimi (kV-rms) : 6.3 10,5 15,8 33,6
-Korunacak techizatın yıldırım
darbe dayanım gerilimi (kV-tepe): 60 75 95 170
(**)Şebeke frekansının sürekli olarak 47.5-52 Hz aralığında bulunması, 20 sn süre ile 47-47.5 Hz arasında bulunması halinde herhangi bir bozulma olmaksızın parafudr normal fonksiyonunu yerine getirecek şekilde tasarlanırlar.
Yapısal Özellikler
Parafudrların yapımında kullanılan bütün malzemeler, dayanıklılık, sağlamlık ve diğer fiziksel, kimyasal ve elektriksel özellikleri yönünden kullanılma amaçlarına en uygun şekilde seçilmiştir.
Mahfaza, Malzeme Listesinde ve/veya Garantili Özellikler Listesinde belirtildiği şekilde, porselen ya da silikon kauçuk malzemedir.
Yalıtkan mahfaza; gerek normal işletme koşullarında gerekse sistemde aşırı gerilimlerin meydana geldiği durumlarda, üzerine etki eden burulma kuvvetlerine, kısa devre akımları, deprem ve diğer titreşimler ve atmosferik koşullar sebebiyle meydana gelebilecek kuvvetlere dayanacak şekilde imal edilmiştir.
Yalıtkan mahfaza üzerinde bulunan bütün metal kısımların atmosfere açık bölümleri, sıcak daldırma galvanizli çelik malzeme veya korozyona dayanıklı metallerden yapılmaktadır. Bütün metal kısımlar, sıcaklık değişimleri ve mekanik zorlamalarda mahfazadan ayrılmayacak şekilde tespit edilmiş, tespit için kullanılan malzeme yüksek kalitede ve metal kısımlarla kimyasal reaksiyona girmeyecek, genleşmelerde kırılmayacak özelliktedir.
Malzeme Listesinde ve/veya Garantili Özellikler Listesinde aksi belirtilmedikçe mahfazanın minimum yüzeysel kaçak yolu uzunluğu en az 25 mm/kV tur, hesaplamada en yüksek sistem geriliminin fazlar arası değeri kullanılmaktadır.
Porselen Mahfaza
Parafudr aktif bölümleri ve birimleri nem alıcı bir maddeyle siperlenmiş, atmosfer basıncında kuru hava veya azotla doldurulmuş ve her iki ucu sızdırmaz, bozulmaz elastik contalarla kapatılmış bir porselen mahfaza içine yerleştirilmektedir. Aktif bölümlerin neme ve kirlenmeye karşı uzun bir zaman dilimi içinde korunabilmesi için uygun önlemler alınmıştır.
Porselen mahfazalar; yüksek vasıflı ve homojen bir yapıdadır, atmosfere açık yüzeyleri pürüzsüz, kusursuz, kahverengi parlak bir sırla kaplanmıştır. Mahfazada yabancı madde, çatlak, kabuklanma, hava kabarcığı, çizik, çapak, pürüz, benek, leke ve benzeri kusurlar olmayacak şekilde imal ve test edilmiştir.
Mahfaza ve sır ani sıcaklık değişimlerinden etkilenmeyecek şekilde, endüstriyel kirlenme, ozon, asit, alkaliler, tuz, toz ve diğer atmosferik koşullara karşı dayanıklıdır.
Parafudrun iç basıncını sınırlamak ve uzun süreli bir izleme akımının ya da parafudr içi bir yüzeysel atlamanın mahfazayı patlatmasını önlemek için, anma boşalma akımı 5 kA ve 10 kA olan porselen mahfazalı parafudlar, basınç sınırlayıcı bir düzenle donatılmıştır.
Silikon Kauçuk Mahfaza
Silikon kauçuk mahfaza; aleve dayanıklı, boşluksuz, hidrofobik (su tutmayan) özellikte patlama ve dağılmaya dayanıklıdır.
Mahfaza; IEC 60099-4’de tanımlı ağır çevre koşullarının simüle edildiği 5000 saatlik yaşlandırma testinden geçirilmiştir.
